Nick van Dasselaar aan het woord in het magazine van het Reinier de Graaf ziekenhuis.
Er moet veel meer gepraat worden over pijn bij kanker. Dat vindt anesthesioloog-pijnspecialist Nick van Dasselaar. In het Pijncentrum van Reinier de Graaf en als voorzitter van de stichting Pijn bij Kanker zet hij het onderwerp op de kaart bij patiënten en artsen. “Het is geen sexy onderwerp, maar het is zó belangrijk om hier aandacht voor te hebben.”
“Ruim de helft van de mensen die met kanker te maken krijgt, krijgt ook te maken met pijn als gevolg van hun aandoening of behandeling. Maar vaak gaat pijnbestrijding pas een rol spelen als de kanker niet meer te genezen is”, vertelt Nick. Een gemiste kans, vindt hij. “We moeten eerder praten over pijn, want er valt vaak veel aan te doen. Pijnbestrijding geeft het leven meer kwaliteit. Pijn is zó indringend. Hoe eerder je met pijnbestrijding begint, hoe beter.”
Hoe komt het dat er zo weinig aandacht is voor pijn bij kanker? “Als je kanker hebt, ben je niet in eerste instantie bezig met pijn”, vertelt de anesthesioloog- pijnspecialist. “Je gaat naar de dokter omdat je van de kanker af wil. Je wil genezen! Ook alle artsen die je ziet, zoals de huisarts, oncoloog en radiotherapeut, zijn bezig met het bestrijden van die kanker. Uit een onderzoek van de stichting Pijn bij Kanker blijkt dat 80 procent van de artsen vraagt naar pijnklachten bij hun patiënten. Terwijl maar 30 procent van de patiënten aangeeft dat hun arts hiernaar gevraagd heeft. Dat is een opvallend verschil. Als behandelaars moeten we hier dus heel alert op zijn.”
Niet alle patiënten met kanker weten dat pijnbestrijding een optie is. Nick: “Veel mensen denken dat pijn erbij hoort. Ze bespreken niet met hun arts dat ze pijn hebben en hun arts heeft er vaak niet genoeg aandacht voor. Het gebeurt ook vaak dat patiënten een drempel voelen om over pijn te beginnen bij hun arts. De angst om de eigen autonomie te verliezen is groter dan de angst voor pijn. Ze denken bijvoorbeeld: als ik aan de morfine begin, kom ik niet meer uit bed of word ik afhankelijk van de medicijnen. Daar willen ik en mijn collega’s bij het Pijncentrum in Reinier de Graaf en met de stichting verandering in brengen.” Stichting Pijn bij Kanker is een initiatief van Nick en zijn collega Michel Wagemans. De stichting zet zich in voor toename van kennis over pijn bij zowel patiënten als zorgverleners en verbetering van communicatie over pijn. Met als doel minder pijn bij kanker.
Stichting Pijn bij Kanker probeert zowel artsen als patiënten te scholen. Bijvoor- beeld met de Cancer Pain Academy. “Tijdens deze bijeenkomsten proberen wij zorgverleners bewust te maken van het belang van vragen naar pijn bij kanker”, zegt Nick. “In februari stond een bijeenkomst met huisartsen gepland. Zij spelen ook een belangrijke rol in het signaleren van pijn.” Het onderwerp op de kaart zetten bij zorgverleners vergt een voorzichtige aanpak. Nick: “Je moet voorzichtig zijn met kritiek door te zeggen: jij doet het niet goed. De focus van de verschillende artsen is anders.”
In Reinier de Graaf weten collega’s de anesthesioloog-pijnspecialisten inmiddels goed te vinden. Zo zijn er verschillende zogenoemde multidisciplinaire overleggen (MDO’s) waarbij pijnbestrijding een rol speelt. Zoals bijvoorbeeld het oncologie MDO, een overleg tussen artsen en hulp- verleners van verschillende specialismen over oncologie en palliatieve zorg. Ook de verpleegkundig pijnspecialist, Natascha van Schie, wordt vaak ingeschakeld. Zij en haar collega’s zijn het aanspreekpunt voor patiënten én zorgverleners. Daarbij is er ook veel aandacht voor palliatieve zorg, zorg voor patiënten die niet meer kunnen genezen. Ook hier speelt pijnbestrijding een grote rol.
Maar ook patiënten moeten weten dat ze de ‘pijnvraag’ kunnen en mogen stellen. “Het begint allemaal met meer aandacht voor het onderwerp. Patiënten moeten het gevoel hebben dat ze met hun verhaal en vragen terecht kunnen.” Daarnaast heeft Nick ook drie concrete tips: “1. Práát over pijn. 2. Bereid je gesprek hierover met je arts thuis voor, bijvoorbeeld door vragen op te schrijven. 3. En volg de voorschriften over medicatie van je arts goed op.”
Voorzitter van onze stichting, Nick van Dasselaar, is anesthesioloog, een arts die verantwoordelijk is voor de verdoving van patiënten die een operatie of andere ingreep moeten ondergaan. Hij specialiseerde zich als pijnspecialist. Hij staat per week een aantal dagen in de operatiekamer (OK), en een aantal in het Pijncentrum. “Ik ben er tijdens mijn studie in terecht gekomen en heb nooit meer iets leukers gevonden. Vooral die afwisseling vind ik heel leuk. Als pijnspecialist behandel ik in ons Pijncentrum patiënten met langdurige of chronische pijn. Denk daarbij aan patiënten met kanker die pijn hebben als gevolg van hun aandoening of behandeling. Als pijnspecialist moet je soms buiten de kaders denken. Er is niet altijd een pasklare oplossing, maar dat je toch iets kunt doen, dat is mooi!”
Over Nick van Dasselaar
Nick van Dasselaar is anesthesioloog, een arts die verantwoordelijk is voor de verdoving van patiënten die een operatie of andere ingreep moeten ondergaan. Hij specialiseerde zich als pijnspecialist. Hij staat per week een aantal dagen in de operatiekamer (OK), en een aantal in het Pijncentrum. “Ik ben er tijdens mijn studie in terecht gekomen en heb nooit meer iets leukers gevonden. Vooral die afwisseling vind ik heel leuk. Als pijnspecialist behandel ik in ons Pijncentrum patiënten met langdurige of chronische pijn. Denk daarbij aan patiënten met kanker die pijn hebben als gevolg van hun aandoening of behandeling. Als pijnspecialist moet je soms buiten de kaders denken. Er is niet altijd een pasklare oplossing, maar dat je toch iets kunt doen, dat is mooi!”
bron: magazine Reinier de Graaf ziekenhuis