18 seconden is wat een dokter gemiddeld aan tijd nodig heeft om te begrijpen waarvoor een patiënt op het spreekuur komt. Een Amerikaans onderzoek uit 2011 toont aan dat artsen na 18 seconden het verhaal van een patiënt onderbreken omdat zij al een diagnose hebben en zich al gaan richten op een voorstel voor een behandelplan.
Aan de ene kant moet ik zeggen da’s knap. Daar gaat toch wel wat aan studie aan vooraf. Aan de andere kant geeft het te denken: 18 seconden, hoeveel tijd heeft u nodig om gehoord te worden? Er zijn immers al (ruim!) 18 seconden voorbij nu u deze zin leest. Als uw dokter 18 seconden nodig heeft om te denken dat hij weet waarvoor u komt, kunt u dan in 18 seconden duidelijk maken dat dat klopt? Hebt u dan alles gezegd wat u wilde zeggen? U wel natuurlijk, want u bent een ‘mondige patiënt’ en durft vragen te stellen. Toch? Maar dat valt tegen. Twee procent van alles wat tussen arts en patiënt besproken wordt is op basis van vragen die patiënten stellen, nog geen vier vragen per consult. De manier waarop wij in de gezondheidszorg met elkaar communiceren, liep als rode draad door de eerste gesprekken die ik voerde met Ernst Daniel Smid. In het begin was ik daar toch wel sceptisch over. Immers, dat kan toch niet waar zijn? Wij dokters zullen toch wel luisteren, en horen wat uw probleem is?
Ik ben in de contacten op onze polikliniek daarop gaan letten, en wat denkt u? Het klopt als een bus, ik weet niet of het precies 18 seconden zijn of niet, maar toch niet heel veel meer. Natuurlijk zijn daar wel redenen voor aan te wijzen: druk druk ... vlug vlug .... snel doorwerken, klus geklaard. Volgende patiënt .....
Maar toch. Het oplossen of verhelpen van een medisch probleem is niet altijd hetzelfde als iets naar tevredenheid oplossen. En daar schuilt een grote uitdaging in ons dagelijks werk. Als u mij vertelt wat u heeft of wilt, en ik u vertel wat ik te bieden heb of kan, kunnen we naar tevredenheid plannen opstellen. Dat is zowel voor artsen als patiënten een opdracht. Daar waar de dokter moet luisteren moeten patiënten zich realiseren dat een bezoek aan een arts een reden heeft en voorbereiding vergt. Bedenk van te voren wat u gaat zeggen en wat u vragen wil, maak een lijstje, neem iemand mee naar de afspraak. En bedenk: u heeft 18 seconden!
Nick van Dasselaar, Anesthesioloog en pijnspecialist bij het Reinier de Graaf